W dzisiejszych czasach, wraz ze stałym zmniejszaniem się ilości zakładów państwowych, obserwuje się coraz szybszy wzrost ilości drobnych przedsiębiorców, posiadających własne firmy. Założenie działalności stało się bowiem sposobem na uzyskanie niezależności, nie tylko finansowej, ale również czasowej. Będąc bowiem pracodawcą sam dla siebie, mamy oczywiście wiele obowiązków, a przez pierwsze kilka miesięcy, a nawet lat trzeba pracować o wiele więcej godzin niż na etacie, posiadamy jednak przy tym wszystkim ogromną swobodę i niezależność, która pozwala nam na wzięcie wolnego dnia, a nawet dłuższego urlopu bez wcześniejszego uprzedzania oraz tłumaczenia się.
Wiele osób decyduje się na początku na założenie działalności gospodarczej jednoosobowej, która pomimo tego, iż wymaga ograniczonej księgowości oraz procedur, to dla młodego przedsiębiorcy jest nie lada wyzwaniem, które oczywiście okupione jest ryzykiem, którego poziom jest zależny między innymi od specyfiki firmy. Najważniejsze jest podjecie decyzji o chęci otwarcia własnej firmy. Kolejnym krokiem jest określenie profilu przedsiębiorstwa, a także stworzenie biznes planu, który przede wszystkim będzie określał wielkość środków finansowych, potrzebnych na założenie działalności. W przypadku niektórych spółek, gdzie nie wymagany jest kontakt z klientem, który zazwyczaj ma miejsce w godzinach porannych oraz popołudniowych, zaraz po założeniu firmy, jej właściciele pozostają jeszcze przez jakiś czas na posadzie etatowej, pozwalającej na zachowanie stałego źródła dochodu, a wieczorami oraz nocami rozkręcają swój własny biznes.
Założenie działalności wymaga już na samym początku posiadania wiedzy na temat podatków oraz finansowania przedsiębiorstwa, w przypadku gdy właściciel nie posiada tego rodzaju informacji, to powinien bardzo szybko je nabyć, lub skorzystać z usług osób odpowiednio w tym zakresie wyszkolonych.
Niestety statystyki są bezlitosne i wykazują, iż po roku od powstania przedsiębiorstwa, już co czwarta firma zawiesza lub likwiduje swoją działalność. Przyczyn tego jest wiele, a najczęstszymi jest nieodpowiednie zbadanie konkurencji występującej na rynku, a także niestaranne dokonanie szacunków finansów, potrzebnych na rozkręcenie biznesu.
Założenie działalności gospodarczej jednoosobowej jest regulowane przepisami ustawy o Swobodzie Działalności Gospodarczej z drugiego lipca dwa tysiące czwartego roku, która określa ten rodzaj przedsiębiorstwa jako zarobkowe działania wytwórcze, budowlane, handlowe, a także usługowe, jak również wszelką działalność związaną z poszukiwaniem oraz wydobywaniem kopalin ze złóż. Jednoosobowa działalność gospodarcza jest również definiowana jako aktywność zawodowa, a wszystkie powyższe działania muszą być wykonywane w sposób ciągły oraz zorganizowany. Innymi słowy założenie działalności gospodarczej jednoosobowej, wymaga aby miała ona charakter regularny, a także była prowadzona osobiście oraz we własnym imieniu, bez względu na to jakie przyniesie to skutki. Funkcjonowanie tego rodzaju przedsiębiorstwa musi być również ukierunkowane na osiągnięcie zysku, podstawową cechą, jaka charakteryzuje jednoosobową działalność gospodarczą jest bowiem cel zarobkowy, czyli osiągnięcie w wyniku jej prowadzenia określonych korzyści majątkowych. Założenie działalności musi być przeprowadzone w taki sposób, aby miała ona charakter zorganizowany, czyli na przykład został wynajęty lokal do jej prowadzenia, a także są prowadzone odpowiednie działania marketingowe. Czynności wykonywane w ramach prowadzonego biznesu muszą mieć charakter ciągły, co oznacza, że powinny służyć osiągnięciu określonego celu, a także mieć charakter powtarzalny, przy wykonywaniu ich we własnym imieniu oraz braniu za nie pełnej odpowiedzialności. Założenie działalności gospodarczej jednoosobowej wymaga bowiem posiadania czasu na jej prowadzenie, gdyż nie ma możliwości zlecenia jej kierowania firmie bądź osobie zewnętrznej.
Firma tego rodzaju ma nieprzyjemną dla właściciela cechę, polegającą na tym, iż ponosi on bezpośrednie ryzyko, które zabezpiecza swoim prywatnym majątkiem.
Polskie prawo określa sytuacje, w których założenie działalności nie wymaga rejestracji. Jednym z takich przypadków jest osoba fizyczna, której przychody z prowadzonej przez nią działalności nie przekroczą w żadnym miesiącu połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę. Rejestracja nie jest wymagana również wtedy, gdy przedsiębiorca nie prowadził wcześniej żadnej innej firmy lub była ona wykreślona z rejestru przedsiębiorstw przed trzydziestym kwietnia dwa tysiące siedemnastego roku.
Założenie działalności gospodarczej, nie wymagającej rejestracji wiąże się z przywilejami, takimi jak brak konieczności dokonywania zgłoszeń do ewidencji przedsiębiorców, w urzędzie skarbowym, a także Głównym Urzędzie Statystycznym. Ponadto przedsiębiorca posiadający tego rodzaju firmę nie musi odprowadzać składem do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a także opłacać zaliczek na podatek. Dużym udogodnieniem jest również możliwość prowadzenia uproszczonej ewidencji sprzedaży, zamiast rozbudowanej księgowości.
